1. Μισθοί, προμήθειες και φιλοδώρημα ή κατά χάριν πληρωμή στην Κύπρο
«μισθός» σημαίνει κάθε χρηματική αντιμισθία που προκύπτει από απασχόληση εργοδοτούμενου και κάθε κέρδος από τέτοια απασχόληση που είναι δεκτικό χρηματικής αποτίμησης. Περιλαμβάνει τις εισφορές στα Ταμεία Προνοίας και στο Κεντρικό Ταμείο Αδειών. Δεν περιλαμβάνει έκτακτες προμήθειες ή κατά χάριν (ex-gratia) πληρωμές.
Φιλοδώρημα ή κατά χάριν πληρωμή που παραχωρείται σε υπάλληλο ενδεχομένως να μην θεωρείται αντιμισθία και κατ’ επέκταση να μην θεωρείται ως μέρος του μισθού. Τακτά μηνιαία ή ετήσια φιλοδωρήματα όπως φιλοδωρήματα Χριστουγέννων κλπ., επιπρόσθετα του μηνιαίου μισθού ενδεχομένως να έχουν τα χαρακτηριστικά το μισθού.
2. Αδεια ασθενείας
Η διάρκεια της άδειας ασθενείας και το κατά πόσο θα είναι με απολαβές ή όχι αποτελεί θέμα συμφωνίας μεταξύ εργοδότη και εργοδοτουμένου. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει τέτοια συμφωνία, ο εργοδότης δεν έχει υποχρέωση να συμπληρώσει το επίδομα ασθενείας ή/και τις 3 πρώτες μέρες για τις οποίες δεν καταβάλλεται επίδομα ασθενείας από τις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Εξαίρεση υπάρχει για τους εργοδοτούμενους στα ξενοδοχεία και τα κέντρα αναψυχής όπου δια νόμου δικαιούνται άδεια ασθενείας με πλήρης απολαβές από τους εργοδότες τους, ανάλογα με την περίοδο απασχόλησης τους.
3. Καταβολή 13ου ή/και 14ου μισθού
Δεν υπάρχει υποχρέωση καταβολής. Ο 13ος ή/και 14ος μισθός καταβάλλεται στις περιπτώσεις όπου:
- περιλαμβάνεται στη συλλογική σύμβαση
- περιλαμβάνεται σε ατομικό συμβόλαιο ή συμφωνία εργοδότησης ή άλλης μορφής συμφωνία
- περιλαμβάνεται στην πρακτική που ακολουθείται από την εταιρεία.
4. Ελάχιστη προειδοποίηση τερματισμού απασχόλησης από τον εργοδοτούμενο
Ελάχιστη προειδοποίηση τερματισμού απασχόλησης από τον εργοδοοτούμενο η οποία θα πρέπει να δίδεται γραπτώς:
| Περίοδος Συνεχούς Απασχόλησης | Ελάχιστη Περίοδος Προειδοποίησης |
| Από 0 μέχρι 26 εβδομάδες (μέχρι 6 μήνες) | Καμία προειδοποίηση |
| Από 26 μέχρι 51 εβδομάδες (6 μήνες – 1 χρόνο) | 1 εβδομάδα |
| Από 52 μέχρι 103 εβδομάδες (1-2 χρόνια) | 2 εβδομάδες |
| Από 104 μέχρι 155 εβδομάδες (2-3 χρόνια) | 4 εβδομάδες |
| Από 156 μέχρι 207 εβδομάδες (3-4 χρόνια) | 5 εβδομάδες |
| Από 208 μέχρι 259 εβδομάδες (4-5 χρόνια) | 6 εβδομάδες |
| Από 260 μέχρι 311 εβδομάδες (5-6 χρόνια) | 7 εβδομάδες |
| Από 312 εβδομάδες και άνω (6 χρόνια +) | 8 εβδομάδες |
5. Προειδοποίηση που οφείλει να δοθεί από τον εργοδοτούμενο στον εργοδότη σε περίπτωση παραίτησης
Σε περίπτωση που ο εργοδοτούμενος τερματίζει με δική του πρωτοβουλία την εργοδότηση του θα πρέπει να δίδεται γραπτώς η πιο κάτω ελάχιστη προειδοποίηση
| Περίοδος Συνεχούς Απασχόλησης | Ελάχιστη Περίοδος Προειδοποίησης |
| Από 26 μέχρι 51 εβδομάδες (6 μήνες – 1 χρόνο) | 1 εβδομάδα |
| Από 52 μέχρι 259 εβδομάδες (1-5 χρόνια) | 2 εβδομάδες |
| Από 260 εβδομάδες και άνω (5 χρόνια +) | 3 εβδομάδες |
6. Απόλυση εργοδοτούμενου από τον εργοδότη χωρίς προειδοποίηση
Ο εργοδότης δεν υποχρεούται να δώσει προειδοποίηση σε εργαζόμενο για απόλυση μόνο σε περίπτωση που:
- Η διαγωγή του εργοδοτούμενου είναι τέτοια που καθιστά σαφές ότι η σχέση εργοδότη και εργοδοτούμενου δεν μπορεί να συνεχιστεί,
- Διαπράχθηκε σοβαρό παράπτωμα από μέρους του εργοδοτουμένου στην εκτέλεση των καθηκόντων του
- Διαπράχθηκε ποινικό αδίκημα από μέρους του εργοδοτούμενου στην εκτέλεση των καθηκόντων του, χωρίς τη συγκατάθεση του εργοδότη,
- Η διαγωγή του εργοδοτουμένου κατά το χρόνο εκτέλεσης των καθηκόντων του ήταν απρεπής
- Διαπράχθηκε σοβαρή ή επαναλαμβανόμενη παράβαση ή παραγνώριση κανονισμών εργασίας ή άλλων κανονισμών σε σχέση με την απασχόληση.
7. Πληρωμή εργοδοτούμενου από το Ταμείο Πλεονασμού
Εργοδοτούμενος δικαιούται σε πληρωμή από το Ταμείο Πλεονασμού όταν η απασχόληση του τερματίστηκε στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Ο εργοδότης τερμάτισε ή προτίθεται να τερματίσει τη διεξαγωγή της επιχείρησης στην οποία απασχολείτο ο εργοδοτούμενος,
- Ο εργοδότης τερμάτισε ή προτίθεται να τερματίσει τη διεξαγωγή της επιχείρησης στον τόπο όπου απασχολείτο ο εργοδοτούμενος. Το Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών μπορεί όμως να αποφασίσει ότι αλλαγή τόπου απασχόλησης δεν προκαλεί πλεονασμό όταν κατά τη γνώμη του δικαστηρίου είναι λογικό ο εργοδοτούμενος να συνεχίσει την απασχόληση του στον νέο τόπο απασχόλησης,
- Λόγω εκσυγχρονισμού, μηχανοποιήσεως ή οποιασδήποτε άλλης αλλαγής στις μεθόδους παραγωγής ή οργανώσεως η οποία ελαττώνει τον αριθμό των αναγκαίων εργοδοτουμένων,
- Λόγω αλλαγών στα προϊόντα ή στις μεθόδους παραγωγής ή στις αναγκαίες ειδικότητες των εργοδοτουμένων,
- Λόγω κατάργησης τμημάτων της επιχείρησης,
- Λόγω δυσκολιών στην τοποθέτηση προϊόντων στην αγορά ή πιστωτικών δυσκολιών,
- Λόγω έλλειψης παραγγελιών ή πρώτων υλών,
- Λόγω έλλειψης μέσων παραγωγής,
- Λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχείρησης.
8. Προειδοποίηση από τον εργοδότη για τερματισμό απασχόλησης ενόσω ο εργοδοτούμενος απουσιάζει από την εργασία του με άδεια ασθενείας
Η παροχή προειδοποίησης σε εργοδοτούμενο ο οποίος απουσιάζει από την εργασία του για περίοδο μέχρι ενός έτους (12 μηνών) με άδεια ασθενείας απαγορεύεται κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής συν το ¼ του χρόνου της περιόδου που απουσίαζε.
Για παράδειγμα, αν ένας εργαζόμενος απουσιάζει με άδεια ασθενείας για 8 μήνες, τότε ο εργοδότης δεν μπορεί να τον απολύσει για περίοδο 10 μηνών από την έναρξη της άδειας ασθενείας.
9. Υποχρεωτική γραπτή ενημέρωση από τον εργοδότη προς τον εργοδοτούμενο για τους βασικούς όρους της σύμβασης
Ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να πληροφορεί γραπτώς τον εργοδοτούμενο για τους βασικούς όρους της σύμβασης ή της σχέσης εργασίας του το αργότερο σε ένα μήνα από την έναρξη της εργασίας. Μεταξύ άλλων ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δίδεται:
- Στη θέση ή την ειδικότητα του εργοδοτούμενου,
- Τη διάρκεια της άδειας με απολαβές που δικαιούται ο εργοδοτούμενος, καθώς και ο τρόπος και χρόνος χορήγησης της,
- Τη διάρκεια της κανονικής ημερήσιας ή εβδομαδιαίας απασχόλησης του.
Ο εργοδότης δεν δικαιούται τροποποιήσει μονομερώς ουσιώδεις όρους απασχόλησης του εργοδοτουμένου οι οποίοι είναι δυσμενέστεροι από τους αρχικούς όρους. Μειώσεις μισθού μπορούν να γίνουν μόνο ως αποτέλεσμα συλλογικής σύμβασης.
10. Ετήσια άδεια
Ο εργοδοτούμενος που εργάζεται στη βάση πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας δικαιούται τουλάχιστον 20 εργάσιμες μέρες ετήσια άδεια και ο εργοδοτούμενος που εργάζεται στη βάση εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας δικαιούται τουλάχιστον 24 μέρες ετήσια άδεια. Συγκεκριμένα η ετήσια άδεια είναι τουλάχιστον 4 εβδομάδες. Κατά τη διάρκεια της ετήσιας άδειας, ο εργοδοτούμενος πληρώνεται είτε απευθείας από τον εργοδότη του είτε από το Κεντρικό Ταμείο Αδειών.
Εργοδοτούμενος με μερική απασχόληση δικαιούται τουλάχιστον 4 εβδομάδες ετήσια άδεια όπως οι εργοδοτούμενοι με πλήρη απασχόληση.
Η συσσώρευση και η μεταφορά ετήσιας άδειας αποτελεί θέμα συμφωνίας μεταξύ εργοδότη και εργοδοτουμένου μέσω Συλλογικής Σύμβασης ή προσωπικού συμβολαίου ή πρακτικής της επιχείρησης.
Το Κεντρικό Ταμείο Αδειών ιδρύθηκε ειδικά για το σκοπό αυτό βάσει του Νόμου και σε αυτό υποχρεούνται να πληρώνουν εισφορές οι εργοδότες, εκτός εάν έχουν εξαιρεθεί γιατί παρέχουν ευνοϊκότερους όρους στους υπαλλήλους τους από αυτούς που προνοεί ο νόμος, δηλαδή 21 ημέρες και 25 ημέρες αντίστοιχα. Σε ορισμένες περιπτώσεις το τμήμα εργασίας έχει το δικαίωμα να απορρίψει το αίτημα εξαίρεσης και να απαιτήσει την ανάλογη αυξανόμενη πληρωμή.
Αν ο εργοδοτούμενος έχει εργαστεί για περίοδο μικρότερη των 48 εβδομάδων, τότε η ετήσια άδεια που δικαιούται μειώνεται ανάλογα. Αν έχει εργαστεί για περίοδο μικρότερη των δεκατριών (13) εβδομάδων μέσα στο χρόνο τότε δεν δικαιούται άδεια.
11. Αδεια ασθενείας
Η διάρκεια της άδειας ασθενείας και το κατά πόσο θα είναι με απολαβές ή όχι αποτελεί θέμα συμφωνίας μεταξύ εργοδότη και εργοδοτουμένου είτε μέσω Συλλογικής Σύμβασης, ή προσωπικού συμβολαίου, ή σχετικής συμφωνίας ή πρακτικής της επιχείρησης. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει τέτοια συμφωνία, ο εργοδότης δεν έχει υποχρέωση να συμπληρώσει το επίδομα ασθενείας ή/και τις 3 πρώτες μέρες για τις οποίες δεν καταβάλλεται επίδομα ασθενείας από τις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
12. Συνήθεις ώρες εργασίας υπαλλήλων ανά κατηγορία
| Συνήθεις ώρες εργασίας υπαλλήλων ανά κατηγορία | Ημερήσια | Εβδομαδιαία |
| Γραφεία | 8 | 38 – 40 |
| Καταστήματα | 8 | 38 |
| Κέντρα αναψυχής (6ήμερη εργασία) | 8 (10 υπό προϋποθέσεις) | 48 |
| Ξενοδοχεία (Βάσει νομοθεσίας) | 8 | 48 |
| Ξενοδοχεία (Βάσει Συλλογικής Σύμβ.) | 8 | 38 |
| Αλλοδαποί φοιτητές (Εργασία σε τομείς που καθορίζονται καθορίζονται με Διάταγμα του Υπουργού Εργασίας) | 20 |
13. Κανονισμοί στον τρόπο πληρωμής μισθών σε υπαλλήλους
Ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλει το μισθό του εργοδοτούμενου (α) σε τραπεζικό λογαριασμό ή λογαριασμό πληρωμών της επιλογής του εργοδοτούμενου ή (β) με τραπεζική επιταγή στο όνομα του εργοδοτούμενου.
Στις περιπτώσεις προσώπων για τα οποία εκκρεμεί η ολοκλήρωση της διαδικασίας ανοίγματος τραπεζικού λογαριασμού ή λογαριασμού πληρωμών, ο εργοδότης δύναται να καταβάλλει το μισθό σε μετρητά για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τους τέσσερις μήνες από την ημερομηνία πρόσληψης του εργοδοτούμενου.
Ο μισθός δύναται να καταβάλλεται σε μετρητά νοουμένου ότι ο εργοδότης καταβάλει το μισθό σε εβδομαδιαία βάση και έχει συνάψει συλλογική σύμβαση ή άλλη γραπτή συμφωνία με τον εργοδοτούμενο, η οποία προβλέπει ότι η καταβολή του μισθού μπορεί να γίνεται σε εβδομαδιαία βάση. Σε περίπτωση γραπτής συμφωνίας αυτή φέρει τις υπογραφές και ολογράφως τα ονόματα του εργοδότη και του εργοδοτούμενου και η εν λόγω συλλογική σύμβαση ή γραπτή συμφωνία αποστέλλονται εντός δεκαπέντε ημερολογιακών ημερών σε επιθεωρητή ή άλλο λειτουργό προς το υπουργείο εργασίας και κοινωνικών ασφαλίσεων
Υποχρεώσεις εργοδότη
Ο εργοδότης έχει υποχρέωση να (α) εκδίδει κατάσταση μισθοδοσίας, (β) δίδει στον εργοδοτούμενο αντίγραφο της κατάστασης εντύπως ή ηλεκτρονικά, εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία πληρωμής του μισθού, (γ) τηρεί αρχείο με τις καταστάσεις το οποίο εφόσον ζητηθεί αποστέλλεται εντός δεκαπέντε ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία σχετικού αιτήματος σε επιθεωρητή ή άλλο λειτουργό του υπουργείου εργασίας και κοινωνικών ασφαλίσεων.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε
Παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μας για να μοιραστείτε οποιεσδήποτε ερωτήσεις έχετε σχετικά με το παραπάνω θέμα
Στοιχεία επικοινωνίας
Tel. No.:+357 22 340000
Email: [email protected]
Σημαντική σημείωση: Ο συγγραφέας αποποιείται ρητά κάθε ευθύνη έναντι οποιουδήποτε ατόμου, οντότητας ή εταιρείας που ενεργεί ή δεν ενεργεί ως συνέπεια οποιασδήποτε εξάρτησης από το σύνολο ή μέρος του περιεχομένου αυτής της δημοσίευσης.
Συνεπώς, κανένα άτομο, οντότητα ή εταιρεία δεν πρέπει να ενεργεί ή να βασίζεται σε οποιοδήποτε θέμα ή πληροφορίες όπως περιέχεται ή υπονοείται σε αυτήν τη δημοσίευση χωρίς να λάβει πρώτα συμβουλές από κατάλληλα καταρτισμένο επαγγελματία ή εταιρεία συμβούλων.